دریاچه زریباریا زریوار مریوان از جمله نقاط گردشگری استان کردستان است که چون نگینی در غرب کشور می‌درخشد. شهرستان مریوان در فاصله 125 کیلومتری شمال غربی سنندج واقع شده است. مریوان با برخورداری از مناطق جنگلی، مرز رسمی باشماق و دریاچه زریوار، روحیه شاد و مهمان پذیر مردم و به علت همجواری با منطقه طبیعت گردی اورامان به یکی از نقاط مورد هدف گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده است.

دریاچه‌ای که یکی از بزرگترین دریاچه‌های آب شیرین ایران به شمار می آید و از معروفترین و زیباترین جاذبه‌های طبیعی غرب کشور محسوب می شود. ارتفاع دریاچه از سطح دریا 1285 متر است و دور تا دور آن با کوه هایی زیبا از درختان و مراتع احاطه شده است که جلوه ای منحصر به فرد به این دریاچه می دهند. طول این دریاچه 5 و عرض آن 1.6 کیلومتر و عمق آن به طور متوسط در حدود 3 متر (بین 2 تا 5.5 متر) است و همین موضوع باعث شده تا بتوان به راحتی بر روی آن قایقرانی کرد.

آب دریاچه زریوار از چشمه های جوشانی که در کف آن قرار دارد و همچنین از آب باران و برف، تامین می شود. این تالاب به دلیل شرایط مناسبی که دارد پذیرای گیاهان و حیوانات مختلفی ست و فعالیت های پرنده نگری و ماهیگیری در آن رونق دارد. تالاب زریبار یکی از منحصر به فردترین دریاچه های آب شیرین جهان به شمار می‌رود و شرایط کلی یک تالاب بین المللی را دارد. این دریاچه در تاریخ بیستم بهمن 1389 با شماره 102 در فهرست میراث طبیعی ایران به ثبت رسیده است. همچنین این تالاب از سال 1388 به عنوان پناهگاه حیات وحش تحت نظر سازمان محیط زیست قرار دارد.

فضای سرسبز اطراف دریاچه، قرارگیری آن در میان کوه ها و دشت ها، محصور بودنش در میان نیزارها و گستره آبی آن منظره ای تماشایی را خلق کرده است. اگر ذره‌ای خلاقیت به خرج دهید و صبور باشید می توانید عکس‌ها و تصاویر زیبایی از سفر به زریبار را ثبت کنید. تالاب زریبار محل زندگی تعداد زیادی از پرنده‌های بومی و مهاجر است. همین موضوع باعث شده تا اینجا به عنوان یکی از محل‌های مناسب پرنده نگری در غرب ایران شناخته شود. اردک سرحنایی و سرسبز، بوتیمار بزرگ و کوچک، انواع چنگر، پرستوهای دریایی، کاکایی‌ها، حواصیل خاکستری، خوتکا، لک لک های مهاجر و پرندگان شکاری همچون سنقر تالابی و دلیچه از جمله پرنده‌هایی هستند که می‌توانید با کمک ابزار مناسب پرنده نگری و کمی صبر و حوصله به تماشای آنها بنشینید.

این بنای دستکند باستانی، بی گمان از نخستین ستگاه‌های بشری در ایران به شمار می رود، دورانی که هنوز ایرانیان مهرپرست بودند و کوه‌ها را مقدس می شمردند، اعتقادی که بعدها نیز جلوه‌ی تاریخی و مذهبی داشت و همانگونه که حضرت موسی(ع) در کوه طور» به عبادت و عبودیت می پرداخت و پیامبر گرامی اسلام نیز درغار و کوه حرا به پیامبری مبعوث گردید. به هر تقدیر چند هزار سال پیش از این، انسانهایی با تیشه‌ی عشق، همت و حمیت و با اراده و عزمی راسخ، فرهادگونه دل سنگ‌ها را شکافتند و یادگاری را به جا گذاشتند که امروزه پس از گذشت سالیان سال، همچنان نماد عزم و اراده و اقتدار اجداد ایرانی به شمار می‌رود.

به عقیده‌ی محققین، هسته‌ی اولیه‌ی روستای میمند، متعلق به زمانی است كه ایرانیان مهر پرست بوده‌اند و آنها را مقدس می‌شمرده‌اند. آنها تاریكی غارها را برای عبادت برگزیده و مرده‌های خود را درون دخمه‌های كنده شده در كوه قرار می‌دادند و بدین ترتیب در میمند تعدادی عبادتگاه و مقبره بنا گردیده است. بر اساس دانسته‌های جدید تاریخ، ظهور زرتشت 6000 سال قبل از میلاد مسیح بوده و لذا قدمت میمند حداقل 6000 سال پیش از میلاد مسیح تخمین زده می‌شود. نقوش 10 هزار ساله و سفال های 6000 ساله از جمله مستندات مكشوفه‌ای هستند كه گواهی تاریخ میمند هستند.

واژه‌ی میمند به تعابیر مردمانش و آنچه که تاریخ نگاران در پیرامون آن نقل می کنند، معانی متفاوتی دارد. عده‌ای معتقدند لغت میمند، از دو واژه می و مند تشکیل شده که می به معنای شراب و مند به معنای مست و مستی است و چون این روستا قبل از اسلام حفر شده، مردان این نواحی می، می‌نوشیده‌اند و مست می‌شدند و حفره‌های روستا را در اثر مستی می‌کنده‌اند که بر همین اساس آن را میمند نامیده‌اند. عده‌ای دیگر عقیده دارند واژه میمند مأخذ از میمنت و مبارکی بوده است.

عده‌ای نیز بر این باورند که مردمان این نواحی از میمند فارس مهاجرت کرده و چون در این ناحیه اقامت گزیده‌اند، آن را میمند نام نهاده‌اند.

هنوز کسی واقف نیست که این مجموعه به دست چه کسانی بوجود آمده و انگیزه‌ی این مردمان از احداث چنین بناهایی چه بوده، اما انگیزه‌ی مردمان آن زمان بسیار مورد اهمیت قرار دارد، چون در آن زمان و با آن وسایل ابتدایی، آفرینش چنین مجموعه‌ی با عظمتی با معماری بی نظیر قابل تحسین است.

منابع:خبرگزاری ایسنا، سیری در ایران، همگردی